Wanneer ik als advocaat voor u optreed dan hoop ik steeds in iedere strafzaak dat een rechter voldoende oog heeft voor de omstandigheden waaronder het strafbare feit is gepleegd, voor uw persoon als dader en voor de gevolgen die een eventuele veroordeling voor u met zich mee brengt. Toch constateer ik in de meeste gevallen dat een rechter zich weinig aan lijkt te trekken van uw persoon en de gevolgen van de op te leggen straf voor u en vaak recht spreekt met de gedachte dat u de gevolgen van uw strafbare gedraging op voorhand had dienen te overdenken. Dat had u moeten weerhouden van het plegen van het strafbare feit en nu u dat kennelijk toch gedaan heeft moet u maar op de spreekwoordelijke blaren zitten, althans zo lijken de meeste rechters te denken.
Af en toe komt men een opmerkelijke uitspraak tegen die doorslaat naar de andere kant. Recent besprak ik al het voordeel van de chique dame die vanuit Arabië met een tas van nertsbond de douane op Schiphol uit probeerde te leggen dat zij het CITES verdrag niet kende en vervolgens door de politierechter te Haarlem zelfs werd vrijgesproken omdat een stafblad mogelijk grote gevolgen voor haar zou hebben. Is dat echter niet voor iedereen het geval?
Ook deze week viel mijn oog weer op een opmerkelijke uitspraak van een strafrechter die al teveel oog lijkt te hebben voor de persoon van de verdachte, ECLI:NL:RBAMS:2017:5534. Een tweetal advocaten werden in die uitspraak veroordeeld omdat zij via een derde vertrouwelijke informatie van politie hadden verkregen en zich dus schuldig hadden gemaakt aan het verkrijgen van informatie die zij niet hadden mogen ontvangen.
De rechter concludeert op grond van een aantal opmerkelijke argumenten dat de verdachten wel schuldig zijn, maar dat aan hen geen straf wordt opgelegd. Op grond van art. 9a Sr. kan een rechter bepalen dat iets wel strafbaar is en bewezen maar dat er geen straf dient te worden opgelegd.
Het eerste argument is dat het advocatenkantoor maar zeer beperkt voordeel heeft gehad van de strafbare feiten. Een gevaarlijk argument dat er naar neigt om ook de dief van een goedkope auto vrij te spreken, omdat deze maar zeer beperkt voordeel heeft van het stelen van die auto op grond van de beperkte waarde van het gestolene. Wat te denken van de jongeman die een snoepje steelt bij de plaatselijke kruidenier?
Het tweede argument was dat er geen sprake was van boos opzet. Dat zou in feite betekenen dat alle strafbare delicten die gepleegd worden op grond van een minder zware vorm dan het boze opzet, te denken valt daarbij o.a. aan voorwaardelijk opzet, niet tot het opleggen van straf dienen te volgen. Een gevaarlijke glijdende schaal binnen het bewijsrecht, maar zeker een argument dat ik in toekomstige zaken zal gaan gebruiken.
Het derde argument is het feit dat het strafbare feit grote zakelijke gevolgen kende, te weten het uit elkaar vallen van het advocatenkantoor. Daarmee lijkt dus een nieuwe maatstaf te zijn aangelegd, die inhoudt dat een strafbaar feit plegen met grote gevolgen voor de persoon van de dader zelf minder snel tot straf moet leiden dan wanneer de gevolgen voor de dader zelf kleiner zijn. Ook een gevaarlijke gedachte, zo meen ik.
Bij dat alles is door de Rechtbank nog meegewogen dat het beeld dat in de media reeds geschetst was ten aanzien van de verdachten in feite te sterk was aangezet en dat zij tot een veel genuanceerder beeld kwam. Dat betekent dat men als verdachte van een strafbaar feit toch vooral moet hopen dat het beeld dat in de media van jou als dader wordt neergezet zwaar wordt overdreven, omdat je dit ten aanzien van de op te leggen straf kennelijk kunt gebruiken.
Een vreemde uitspraak, waarbij ik mij als advocaat de vraag durf te stellen of de uitkomst hetzelfde was geweest als de twee verdachten niet zelf advocaat waren geweest, maar schilder en stukadoor. Dat antwoord zullen wij helaas nooit te weten komen, zodat ik kan volstaan met de constatering dat bij KBW Advocaten en Mediators te Schinnen iedereen als cliënt welkom is. Of u nu advocaat bent of dirigent, bij ons bent u gewoon cliënt! In al uw strafzaken zal ik uiteraard verwijzen naar deze uitspraak om uw straf ook zo laag mogelijk te laten zijn.